مقدمه

feh بر مبنای کتابخانه Imlib2 طراحی شده و دارای چندین مد کاربری می‌باشد .

شکل کلی دستور feh به گونه زیر است.

$ feh [option]  files or directories or URLs

اگر در جلوی دستور نام یک یا چند فایل قرار گرفته باشد، feh آن فایل‌ها را برای نمایش باز می‌کند و در صورت قرار گرفتن نام دایرکتوری کلیه تصاویر آن دایرکتوری را نمایش می‌دهد. اگر نه نام فایل و نه دایرکتوری برای نمایش وجود نداشته باشد، feh تصاویر دایرکتوری فعلی را برای نمایش در نظر می‌گیرد.

یکی از مهمترین و کاربردی‌ترین ویژگی‌های feh قابلیت آن در نصب تصویر پس‌زمینه یا wallpaper است.

چند مثال و نکته برای شروع

$ feh img-1.jpg img-2.jpg img-16.jpg

کلیه عکس‌های دایرکتوری فعلی را نمایش دهید.

$ feh

کلیه عکس‌های قابل نمایش دایرکتوری فعلی را به صورت تمام صفحه full screen نمایش دهید.

$ feh --fullscreen

عکس‌های دایرکتوری doc/pic/~ را نمایش دهید.

$ feh ~/doc/pic

• هنگام نمایش عکس اگر روی عکس دگمه x و یا q و یا Esc را بزنید از برنامه خارج می‌شوید.
• دگمه p (ابتدای کلمه previous) عکس قبلی و دگمه n (ابتدای کلمه next) عکس بعدی را می‌آورد.
• دگمه d نام عکس و شماره عکس در میان کل عکس‌های موجود را در بالا سمت چپ عکس نمایش می‌دهد. با زدن دوباره دگمه p این اطلاعات از روی عکس حذف می‌شوند .

مدهای feh

مد slideshow

عکس‌هایی که در نامشان عدد ۱ می‌باشد را نمایش بدهید.

$ feh *1*

مد multiwindow

عکس‌هایی که نامشان با img-2 شروع می‌شوند را در پنجره‌های جداگانه نمایش دهید.

$ feh --multiwindow img-2*

مد montage

یک مونتاژ از عکس‌های موجود در این دایرکتوری نمایش دهید.

$ feh --montage

مد index

عکس‌های این دایرکتوری را در مد index نمایش دهید.

$ feh --index

مد thumbnails

عکس‌هایی که به 2.jpg ختم می‌شوند را در مد thumbnails نمایش دهید.

$ feh --thumbnails *2.jpg

مد list

اطلاعات کلیه تصاویر موجود در این دایرکتوری را نمایش دهید.

$ feh --list
 
NUM	FORMAT	WIDTH	HEIGHT	PIXELS	SIZE	ALPHA	FILENAME
1	png	540	598	322k	 72k	X	./f1.png
2	jpeg	460	288	132k	 27k	-	./img-1.jpg
3	jpeg	1280	960	  1M	431k	-	./img-10.jpg
4	jpeg	1280	1024	  1M	350k	-	./img-11.jpg
5	jpeg	1024	768	786k	340k	-	./img-12.jpg
6	jpeg	1024	768	786k	341k	-	./img-13.jpg
7	jpeg	2592	1944	  5M	899k	-	./img-14.jpg
8	jpeg	1024	768	786k	173k	-	./img-15.jpg
9	jpeg	1280	854	  1M	893k	-	./img-16.jpg
10	jpeg	480	417	200k	 49k	-	./img-2.jpg
11	jpeg	816	612	499k	 60k	-	./img-3.jpg
12	jpeg	1280	1024	  1M	997k	-	./img-4.jpg
13	jpeg	600	400	240k	 74k	-	./img-5.jpg
14	jpeg	521	834	434k	 36k	-	./img-6.jpg
15	jpeg	1600	1200	  1M	577k	-	./img-7.jpg
16	jpeg	1600	1200	  1M	309k	-	./img-8.jpg
17	jpeg	1600	1200	  1M	146k	-	./img-9.jpg

اطلاعات ۵ عکس در این دایرکتوری که دارای بیشترین عرض و ارتفاع می‌باشند را نمایش دهید.

$ feh --list | sed '1 d' | sort -k3,3nr -k4,4nr | head -n 5
 
7	jpeg	2592	1944	  5M	899k	-	./img-14.jpg
15	jpeg	1600	1200	  1M	577k	-	./img-7.jpg
16	jpeg	1600	1200	  1M	309k	-	./img-8.jpg
17	jpeg	1600	1200	  1M	146k	-	./img-9.jpg
12	jpeg	1280	1024	  1M	997k	-	./img-4.jpg

مد loadable

نام کلیه عکس‌هایی که قابل load شدن توسط feh می‌باشند را نمایش دهید.

$ feh --loadable

مد unloadable

فایل‌هایی که برای feh ناشناخته‌اند را لیست کنید.

$ feh --unloadable
 
./1.sh

مد customlist

نام فایل، عرض و ارتفاع عکس‌های دایرکتوری فعلی را در خروجی استاندارد چاپ کنید.

$ feh --customlist "%n   %w   %h"
 
1.jpg	4000	3000
10.jpg	1974	3000
100.jpg	1920	1200
101.jpg	1920	1200
102.jpg	1536	2196

حل مشکل پنجره شناور feh با geometry--

عکس‌های دایرکتوری فعلی را در پنجره‌ای به ابعاد ثابت 600x450 باز کنید.

$ feh --geometry 600x450

format specification ها یا جانگهدارها

معرفی چند سوییچ مفید و پر کاربرد

سوییچ info--

نام عکس و تاریخ دقیق را در کنار هر عکس نمایش دهید.

$ feh --geometry 500x400 --info "echo -n %n \"  \"; date" ~/doc/pic

سوییچ scale-down--

عکس‌های دایرکتوری doc/pic/~ را به صورت scale-down نمایش دهید.

$ feh --scale-down ~/doc/pic

سوییچ title--

عکس‌های دایرکتوری doc/pic/~ را نمایش بدهید. عنوان پنجره را به این صورت تنظیم کنید: safarionline.ir - [current Image Number] of [Total Image Number] - [Image Name]

$ feh --scale-down --title "safarionline.ir - %u of %l - %n" ~/doc/pic

سوییچ filelist--

اگر نام فایل - (علامت dash) باشد به معنای ورودی استاندارد است و لیست عکس‌ها از ورودی استاندارد (در اینجا اکثرا pipe) خوانده می‌شود. توجه کنید که ورودی استاندارد در اکثر مواقع صفحه کلید است ولی در اینجا تایپ کردن آدرس تک تک عکس‌ها برای نمایش چندان منطقی نیست!

به جای سوییچ طولانی filelist-- می‌توانید از سوییچ مختصر f- نیز استفاده کنید.

عکس‌های موجود در این دایرکتوری را از حجم بزرگتر به کوچکتر نمایش دهید.

$ ls -S | feh --scale-down --filelist -

کلیه عکس‌های jpg این دایرکتوری را نمایش دهید.

$ find . -d 1 -iname "*.jpg" >filelist
$ feh --scale-down --filelist filelist

سوییچ slideshow-delay--

اگر هنگام نمایش اسلایدها دگمه h را بزنید حرکت خودکار عکس‌ها متوقف می‌شود. برای شروع دوباره می‌بایست مجددا کلید h را فشار دهید.

عکس‌ها دایرکتوری فعلی را به صورت تمام صفحه نشان دهید. هر عکس ۵ ثانیه نمایش داده شود و بعد به صورت خودکار عکس بعدی بیاید.

$ feh --fullscreen --slideshow-delay 5

سوییچ recursive--

به جای استفاده از سوییچ طولانی recursive-- می‌توانید از سوییچ کوتاه r- استفاده کنید.

کلیه عکس‌های دایرکتوری doc/pic/~ و زیر دایرکتورهای آن را نمایش دهید. مدت نمایش هر عکس ۱۰ ثانیه باشد و عکس‌ها به صورت fullscreen به نمایش در بیایند.

$ feh --fullscreen --recursive --slideshow-delay  10  ~/doc/pic

سوییچ randomize--

عکس‌هایی که با img-1 شروع می‌شوند را به صورت تصادفی نمایش دهید.

$ feh --scale-down --randomize img-1*

سوییچ sort--

• name
• filename
• width
• height
• pixels
• size
• format

غیر از دو مرتب‌سازی name و filename، مقداری تاخیر در شروع برنامه داریم، چون feh می‌بایست اطلاعات عکس‌ها را استخراج کند و سپس مرتب‌سازی را انجام دهد.

عکس‌های دایرکتوری جاری را بر مبنای نام عکس مرتب کرده و نمایش دهید.

$ feh --scale-down --sort name

عکس‌های دایرکتوری فعلی را بر مبنای عرض مرتب کرده و نمایش دهید.

$ feh --scale-down  --sort width

سوییچ reverse--

عکس‌های دایرکتوری doc/pic/~ و کلیه زیر دایرکتوری‌های آن را از بزرگترین عرض به کوچکترین عرض نمایش دهید.

$ feh --info "echo '%wx%h'" --geometry 700x550 --recursive --sort width --reverse ~/doc/pic

برای اینکه عرض و ارتفاع عکس‌ها کنترل شده باشد اندازه پنجره عکس را در ابعاد 700x550 ثابت کرده‌ایم و با استفاده از سوییچ info-- ابعاد واقعی عکس را در قسمت پایین سمت چپ عکس می‌نویسیم تا درستی عملکرد دستور را تصدیق کنیم.

بسته به تعداد عکس‌ها ممکن است آماده شدن تصاویر طول بکشد چون feh می‌بایست ابتدا کلیه عکس‌ها را بررسی کرده و عرض آن‌ها را به دست بیاورد، سپس عمل مرتب‌سازی را انجام داده و نهایتا لیست حاصل شده را بر عکس کرده و مورد استفاده قرار دهد. البته عمل زمانبر، همان بررسی عرض عکس‌ها می‌باشد و نه مرتب‌سازی و معکوس کردن.

سوییچ cycle-once--

فقط یک‌بار تمام عکس‌های png دایرکتوری فعلی را نمایش بده.

$ find . -d 1 -iname "*.png" | feh --scale-down --filelist - --cycle-once

سوییچ draw-tinted--

مثال در سوییچ draw-filename--

سوییچ draw-filename--

عکس‌های این دایرکتوری و کلیه زیر دایرکتوری‌های آن را بر مبنای نام فایل مرتب کرده و نمایش دهید. نام فایل عکس روی آن نمایش داده شود تا بتوانیم بررسی کنیم که آیا مرتب‌سازی درست انجام شده است یا خیر.

$ feh --scale-down --recursive --sort filename --draw-filename --draw-tinted

سوییچ start-at--

عکس‌های من با پیشوند -img شروع می‌شوند و سپس یک عدد به دنبال هر عکس می‌آید. این عدد به صورت صعودی می‌باشد. یعنی اول ۱ و بعد ۲ و الی آخر. عکس‌ها را مرتب کرده و سپس از عکس img-8.jpg به بعد اقدام به نمایش عکس‌ها کنید.

$ ls | sort -k1.5,1.10n | feh --start-at img-8.jpg --filelist -

سوییچ hide-pointer--

مثال در معرفی سوییچ fullscreen--

سوییچ fullscreen--

کلیه عکس‌هایی که نامشان متشکل از ۹ حرف است را در حالت تمام صفحه نمایش دهید. کاربر امکان کار با موس را نداشته باشد و نام فایل به صورت خوانا روی عکس نمایش داده شود.

$ feh --draw-filename --draw-tinted --fullscreen --hide-pointer ?????????

سوییچ index-info--

یک عکس از کلیه عکس‌های موجود در دایرکتوری فعلی تهیه کنید. زیر هر عکس نام آن و عرض و ارتفاع مربوط به آن نوشته شده باشد.

$ feh --index --index-info "%n\n%wx%h"

سوییچ fullindex--

سوییچ max-dimension--

نکته مهم اینست که برای این منظور feh می‌بایست عرض و ارتفاع تمام عکس‌ها را محاسبه کند لذا ممکن است در زمان شروع برنامه کمی تاخیر به وجود بیاید.

عکس‌های دایرکتوری doc/pic/~ و کلیه زیر دایرکتوری‌های آن‌را که نهایتا ابعادی به اندازه 800x600 دارند به صورت اسلایدی و با توقف هر اسلاید ۳ ثانیه نمایش دهید.

$ feh --slideshow-delay 3 --recursive --max-dimension 800x600 ~/doc/pic

سوییچ min-dimension--

عکس‌های دایرکتوری doc/pic/~ را نمایش دهید. حداقل ارتفاع عکس‌ها می‌بایست ۴۵۰ پیکسل باشد.

$ feh --info "echo %wx%h" --geometry 700x550 --min-dimension 0x450 ~/doc/pic

برای کنترل پنجره نمایش عکس، آنرا در ابعاد 700x500 محصور کرده‌ایم. ابعاد واقعی عکس را با استفاده از سوییچ info-- در پایین سمت چپ هر عکس می‌نویسیم تا درستی عملکرد دستور را مشاهده کنیم.

سوییچ no-menus--

عکس‌های دایرکتوری doc/pic/~ را به صورت تو در تو و تمام صفحه نمایش دهید. بعد از ۳ ثانیه مکث روی هر عکس، عکس بعدی به نمایش در بیاید. امکان راست کلیک کردن روی هر عکس را از کاربر بگیرید.

$ feh --recursive --fullscreen --slideshow-delay 3 --no-menus ~/doc/pic

سوییچ version--

از چه نسخه feh استفاده میکنید؟

$ feh --version
feh version 2.7
Compile-time switches: curl xinerama

سوییچ image-bg--

عکس‌های دایرکتوری doc/pic/~ را در پنجره‌ای به ابعاد 750x450 نمایش دهید. فضای اطراف عکس‌ها سیاه رنگ باشد. نام و عرض و ارتفاع واقعی هر عکس را نیز درون عکس نمایش دهید.

$ feh --image-bg black --draw-tinted --info "echo %n; echo %wx%h" --geometry 750x450 ~/doc/pic

سوییچ caption-path--

نکته مهم: این آدرس به صورت نسبی نسبت به آدرس هر عکس سنجیده می‌شود.

caption هر عکس را در صورت وجود، روی عکس نمایش دهید.

$ feh --geometry 750x450 --caption-path . ~/doc/pic

action ها

در جلوی این سوییچ‌ها دستور دلخواه کاربر می‌آید که در محیط sh اجرا می‌گردد. از جانگه‌دار‌ها می‌توان بسته به نوع هر دستور در این مکان استفاده کرد. سوییچ action-- با زدن دگمه 0 اجرا می‌شود. سوییچ action1-- باز زدن دگمه 1 و به همین ترتیب action های بعدی با کلیدهای همسان با شماره‌شان اجرا می‌گردند.

با اجرا شدن هر اکشن به صورت پیش فرض عکس بعدی به نمایش در می‌آید. برای غیر فعال کردن این حالت قبل از دستور ; بگذارید.

دستور feh بنویسید که با زدن دگمه ۷ آدرس فایل عکس و عرض و ارتفاع عکس نمایش داده شده را در خروجی استاندارد (ترمینال) چاپ کند.

$ feh --geometry 750x450 --action7 "echo '%f ---> %wx%h'" ~/doc/pic

دستور feh بنویسید که با زدن دگمه ۹ آدرس دقیق عکس را در فایل images.txt/~ ذخیره کند. بعد از اجرا شدن دستور، عکس عوض نشود و همان عکسی که آدرسش در فایل قرار گرفته است نمایش داده شود.

$ feh --geometry 750x450 --action9 ';y=`realpath "%f"`; echo "$y" >>~/images.txt' ~/doc/pic

به ; که قبل از دستورات اکشن آمده است توجه کنید. این کاراکتر باعث می‌شود که پس از اجرای اکشن، عکس فعلی دوباره نمایش داده شود و نه عکس بعدی.

سوییچ draw-action--

دستور feh بنویسید که با زدن دگمه ۸ عکس جاری را در دایرکتوری images/~ کپی کند. لطفا لیست اکشن‌ها را در هر عکس نمایش دهید.

$ mkdir ~/images
$ feh --draw-action --action8 ';cp "%f" ~/images' ~/doc/pic

نکته مهم: جا‌نگه‌دار f% را بین "" محصور کرده‌ایم تا فایل‌هایی که حاوی space در نامشان هستند درست quote شوند.

به جای استفاده از سوییچ draw-action--، می‌توان هنگام نمایش عکس، دگمه a را زد. برای پنهان کردن اکشن‌ها، مجددا هنگامی که فوکوس روی عکس است a را فشار دهید.

سیگنالها و feh

با استفاده از سیگنال SIGUSR1 عکس‌های دایرکتوری doc/pic/~ را به صورت اسلاید نمایش دهید. مدت نمایش هر عکس ۳ ثانیه باشد.

$ feh --geometry 500x500 --scale-down ~/doc/pic &
$ while pidof feh 1>/dev/null 2>&1
do 
	kill -SIGUSR1 `pidof feh`
	sleep 3
done

در مثال فوق ابتدا feh در پس زمینه اجرا می‌کنیم تا خط فرمان برای پذیرش دستورات بعدی آزاد شود. سپس در حلقه while مداوما از وجود پروسس feh اطمینان حاصل می‌کنیم. اگر پروسس وجود داشت با استفاده از دستور kill سیگنال SIGUSR1 را به آن ارسال می‌کنیم.

استفاده از سیگنال SIGUSR2 برای نمایش عکس قبلی دقیقا مشابه سیگنال SIGUSR1 است.

عکس‌های دایرکتوری فعلی را بر حسب حجم فایل به صورت نزولی مرتب کنید ولی با استفاده از سیگنال SIGUSR2 لیست عکس‌ها را به صورت معکوس (از کمترین به بیشترین حجم) مرور کنید.

$ ls -S  | feh --filelist - --geometry 500x500 --scale-down &
$ while pidof feh 1>/dev/null 2>&1
do 
	kill -SIGUSR2 `pidof feh`
	sleep 3
done

feh بعنوان تنظیم کننده wallpaper

feh قابلیت نصب عکس زمینه در ۵ حالت مختلف را دارد. این حالت‌ها را به صورت جداگانه در زیر مرور می‌کنیم. لطفا بعد از خواندن توضیحات سه عکس با این ابعاد انتخاب کنید: یکی بسیار بزرگ، دومی متوسط و سومی کوچک و ۵ سوییچ زیر را روی هر ۳ عکس اجرا کنید تا تفاوت سوییچ‌ها را بهتر متوجه شوید.

سوییچ bg-center--

عکس doc/pic/5.jpg/~ را به عنوان عکس پس زمینه به حالت center استفاده کنید.

$ feh --bg-center ~/doc/pic/5.jpg

سوییچ bg-fill--

عکس doc/pic/5.jpg/~ را به عنوان عکس پس زمینه به حالت fill استفاده کنید.

$ feh --bg-fill ~/doc/pic/5.jpg

سوییچ bg-max--

عکس doc/pic/5.jpg/~ را به عنوان عکس پس زمینه به حالت max استفاده کنید.

$ feh --bg-max ~/doc/pic/5.jpg

سوییچ bg-scale--

عکس doc/pic/5.jpg/~ را به عنوان عکس پس زمینه به حالت scale استفاده کنید.

$ feh --bg-scale ~/doc/pic/5.jpg

سوییچ bg-tile--

عکس doc/pic/5.jpg/~ را به عنوان عکس پس زمینه به حالت tile استفاده کنید.

$ feh --bg-tile ~/doc/pic/5.jpg